ISOFIX nowoczesny system mocowania fotelików
Autor: Paweł Kurpiewski
Data dodania: 7.12.2005 Ostatnia aktualizacja: 4.09.2018
System ISOFIX jest rozwiązaniem pozwalającym na szybkie i pewne zamontowanie fotelika w samochodzie bez użycia pasów bezpieczeństwa. Dwa metalowe uchwyty ISOFIX znajdują się w szczelinie między oparciem a siedziskiem siedzenia samochodowego. Dwa zaczepy ISOFIX przymocowane są również do podstawy fotelika dziecięcego. Klik, klik i fotelik zamocowany jest w samochodzie!
Co to jest ISOFIX?
Koncepcja ISOFIX została po raz pierwszy zaproponowana w 1991 roku i ostatecznie zdefiniowana w 1999 roku jako standard międzynarodowy. Ambicje pomysłodawców były bardzo wygórowane i nie udało się ich spełnić w pierwszych testowanych wdrożeniach. Od grupy międzynarodowej pracującej nad koncepcją wyraźnie odłączyła się Ameryka Północna. Amerykanie i Kanadyjczycy zrealizowali najważniejsze idee ISOFIX-u rezygnując z mniej istotnych założeń. Tak powstały LATCH i LUAS, systemy używające do mocowania fotelika dwóch mocowanych oddzielnie pasków (w pierwotnej formie).
Nieco później "okrojona" w stosunku do pierwotnej koncepcji wersja ISOFIX pojawiła się również na rynku europejskim. ISOFIX tworzą dwa sztywne elementy mocujące (zaczepy) zintegrowane z fotelikiem [1] i odpowiadające im uchwyty ISOFIX zamocowane na stałe w samochodzie [3]. Znajdują się one w szczelinie pomiędzy siedziskiem a oparciem fotela samochodowego. Instalacja fotelika sprowadza się do zatrzaśnięcia zamków sztywnych elementów mocujących na uchwytach. Montaż ułatwiają wkładki pilotujące wykonane z tworzywa sztucznego [2]. ISOFIX niweluje problemy nieprawidłowego montażu, największą "zmorę", jeśli chodzi o bezpieczeństwo dzieci przewożonych w fotelikach. Dodatkowe korzyści to poprawa wyników w próbach zderzeniowych bocznych. ISOFIX nie zabezpiecza jednak przed obrotem fotelika wokół osi mocowania, w żaden inny sposób niż poprzez kontakt fotelika z siedziskiem i oparciem siedzenia.
![System ISOFIX - rysunek poglądowy [1] - zaczep ISOFIX, [2] - wkładka pilotująca, [3] - uchwyt ISOFIX, źródło: www.sjova.is](https://fotelik.info/fotelikimages/isofix_idea.jpg)
System ISOFIX - rysunek poglądowy; [1] - zaczep ISOFIX, [2] - wkładka pilotująca, [3] - uchwyt ISOFIX; źródło: www.sjova.is
Mocowanie fotelika pasami - top tether
Z ideą ISOFIX nieodłącznie związany jest tzw. górny pasek mocujący ang. top tether, który stanowi trzeci punkt zamocowania dla systemu ISOFIX. Jego historia jest jednak starsza niż te systemy. W latach 70. i wczesnych 80. przepisy regulujące budowę systemów unieruchamiających dla dzieci w USA wymagały stosowania takich pasków w fotelikach użytkowanych przodem do kierunku jazdy. Służyło to ograniczeniu ruchu głowy dziecka do bezpiecznego limitu podczas szczególnie ciężkich zderzeń czołowych. Eliminowało to bowiem możliwość uderzenia głową w przedmioty pojawiające się w jej zasięgu podczas deformacji kabiny. Złagodzenie przepisów w ciągu kilku późniejszych lat spowodowało zaniechanie użycia top tether w USA. Ciągle jednak używany w Kanadzie wrócił z powrotem do USA wraz z pojawieniem się potrzeby dodatkowego wsparcia (ochrona przed obrotem przód/tył) dla systemu LATCH.
![System LATCH - rysunek poglądowy. [1] paski LATCH, [2] górny pasek mocujący, [3] zaczep mocujący, [4],[5] - alternatywne punkty mocowania górnego paska w samochodzie, źródło: www.nhtsa.gov](https://fotelik.info/fotelikimages/isofix_latch_idea.jpg)
System LATCH - rysunek poglądowy. [1] paski LATCH, [2] górny pasek mocujący, [3] zaczep mocujący, [4],[5] - alternatywne punkty mocowania (kotwiczenia) górnego paska w samochodzie; źródło: www.nhtsa.gov
Ponownie zaczęto analizować wpływ górnego paska mocującego na skutki zderzenia dla dziecka siedzącego w foteliku, zastanawiając się nie tylko nad aspektami związanymi z ewentualnym uderzeniem głową, lecz także z ryzykiem urazów szyi. Można by było wnioskować, że nieskrępowany fotelik porusza się razem z dzieckiem i dzięki temu zmniejszają się siły rozciągające i zginające szyję. Ale jest to błędna koncepcja. Wyniki testów zderzeniowych z udziałem fotelików pokazują:
po pierwsze: większe siły generowane w szyi,
po drugie: większe przyspieszenia głowy dla fotelika nie umocowanego z pomocą górnego paska.
Obecnie również Europa podąża za tym sprawdzonym za Oceanem rozwiązaniem. Korzyści płynące ze stosowania trzeciego punktu mocowania dla fotelików z ISOFIX są oczywiste i znalazły swoje umocowanie prawne w nowelizowanym regulaminie ECE R16. Niestety, do tej pory nie weszły jeszcze do obowiązkowego stosowania przez producentów samochodów.
ISOFIX w USA i Europie
Przyglądając się dziś ISOFIX i LATCH dojdziemy do wniosku, że różnice w rozwiązaniach konstrukcyjnych są obecnie prawie niedostrzegalne. Analizując z kolei historię ich wdrożenia nasuwa się sarkastyczna myśl, że najbardziej istotną różnicą między rozwiązaniami amerykańskim i kanadyjskim a europejskim jest czas i sposób wdrożenia. W USA na drodze legislacyjnej zmuszono wszystkich producentów fotelików do wprowadzenia LATCH. Podobnie też postąpiono z producentami samochodów nakazując im przystosowanie swoich konstrukcji do zastosowania tego systemu. Obowiązek ten wprowadzono już od września 2002 roku. Korzyści są widoczne "gołym okiem". Mówi się o radykalnym obniżeniu liczby nieprawidłowo mocowanych fotelików, co było na porządku dziennym przy zastosowaniu klasycznej metody mocowania z użyciem pasów bezpieczeństwa.
W Europie natomiast ISOFIX był bardzo długo "towarem z wyższej półki". Bardzo długo czekaliśmy na stosowne uregulowania prawne. Dzięki temu operatywne koncerny samochodowe zobaczyły w tym możliwość zarabiania póki co dodatkowych pieniędzy. Uchwyty ISOFIX nie stanowiły standardowego wyposażenia samochodów, ale były sprzedawane jako opcja dodatkowa. Rozwiązania poszczególnych producentów samochodów różniły się między sobą na tyle, że pasowały do nich najczęściej tylko markowe foteliki sprzedawane przez nich samych.

Na zdjęciu: Mocowanie fotelika z systemem ISOFIX w V V GOLF; źródło: www.matiasmasso.es
Czy baza ISOFIX jest uniwersalna?
Przepisy dotyczące ISOFIX obowiązujące w Europie, zawarte w znowelizowanym regulaminie ECE R 16, zostały zatwierdzone dopiero w 2004 roku. Nałożyły one na producentów samochodów (podobnie jak w USA) obowiązek wyposażania w ISOFIX każdego nowo wyprodukowanego modelu samochodu. Niestety, przepis ten wszedł w życie dopiero począwszy od lutego 2006 roku i nie dotyczy modeli już funkcjonujących na rynku. Odnośnie tych modeli producenci mają czas aż do 2011 roku...

Na rysunku powyżej: System ISOFIX używany przez VOLVO - rysunek poglądowy; źródło: media.volvocars.com

Na zdjęciu powyżej: Fotelik samochodowy VOLVO dla niemowląt z systemem ISOFIX; źródło: media.volvocars.com

Na zdjęciu powyżej: Fotelik samochodowy VOLVO dla dzieci do 18 kg z systemem ISOFIX; źródło: media.volvocars.com
ADAC o systemie ISOFIX
W 2004 roku niemiecki ADAC pisał: "system ISOFIX przechodzi do ofensywy!" Mogliśmy go jednak wtedy podziwiać w zasadzie tylko w wykonaniu firmy Roemer (oczywiście jeśli chodzi o foteliki uniwersalne, nie dedykowane dla żadnego konkretnego samochodu). Dziś ISOFIX to już standard. Mamy już dziś na rynku setki takich fotelików. Zobacz pełną listę fotelików z ISOFIX: https://fotelik.info/pl/testy/ISOFIX/
W wielu fotelikach możemy zauważyć dodatkowe rozwiązanie, o którym do tej pory nie wspominaliśmy. Foteliki wyposażone w Isofix dodatkowo posiadają nogę podpierającą lub ramę antyrotacyjną. Często oba te elementy jednocześnie, przez co uzyskują te foteliki jeszcze lepsze oceny za bezpieczeństwo w testach zderzeniowych
Bez wątpienia można dziś już powiedzieć, że przyszłość należy do ISOFIX.
UWAGA: Do 2009 roku nauczaliśmy, że system ISOFIX stanowi gwarancję bezpieczeństwa. Minęło wiele lat i pojawiły się tez kiepskie foteliki z ISOFIX. Pamiętaj zatem, aby przed zakupem fotelika ZAWSZE sprawdzić jego wyniki w niezależnych testach: https://fotelik.info/pl/testy/
Na filmie powyżej: Montaż fotelika Peg Perego Primo Viaggio Tri-Fix na bazie ISOFIX, źródło: Peg Perego

Na zdjęciu powyżej: Foteliki Maxi-Cosi z systemem ISOFIX, od lewej: PrioriFix, CabrioFix. Źródło: ADAC
Tekst pochodzi z serwisu fotelik.info - foteliki samochodowe dla dzieci
dostepny dnia: 02.12.2023